De Nederlandse gemeenten staan momenteel voor een enorme opgave. Energietransitie, woningbouw en omgevingswet moeten samengaan met sociale vraagstukken, terwijl het zogenaamde 'ravijnjaar' in zicht is.
Niet alleen de grote gemeenten buigen zich over deze actuele vraagstukken. Onlangs was ik bij een kleine gemeente die in een bewoners participatiesessie de duurzaamheid in de gemeente vorm wilde geven. Betrokken burgers gingen in vier groepen uiteen om te praten over verschillende thema's, zoals levensstijl en voeding, mobiliteit en gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie en wonen en lonkend perspectief.
Hoewel de opzet eenvoudig lijkt, werd al snel duidelijk dat de dynamiek in een kleine gemeente allesbehalve simpel is. Veel participanten hebben een dubbele pet: het gemeenteraadslid is óók een werkgever, de politicus is tevens voetbalcoach, en de leerkracht staat aan het hoofd van de energiecoöperatie.
Voor mij als live tekenaar schuilt juist hierin de belangrijkste opgave. hoe vang ik het breed gedragen beeld in mijn visual recording, zonder dat persoonlijke belangen de toon bepalen?
Daarbij komt nog de opsplitsing in vier groepen, waardoor ik niet overal tegelijk kan zijn. Ik moet dus de tafelvoorzitter om hulp vragen bij het samenvatten van de verschillende gesprekstafels.
De splitsing in groepen gaf me de kans om het algemeen belang centraal te stellen in de tekening. In plaats van elk tafelgesprek apart te visualiseren, koos ik er dan ook voor om de besproken thema’s als leidraad te nemen. Per thema bracht ik de belangrijkste inzichten en oplossingen samen, los van wie wat had ingebracht.
Hierdoor ontstond een visualisatie die de opgave, de gesprekken en de uitkomsten op een overzichtelijke en neutrale manier in beeld bracht. De kracht van deze aanpak ligt in het creëren van een gedeeld beeld waarin iedereen zich kan herkennen, zonder dat specifieke belangen of rollen domineren. Een goede visual recorder legt dus niet alleen de inhoud van participatiebijeenkomsten vast, maar versterkt ook de verbinding tussen deelnemers.